Burgerschap

18-11-2021

Burgerschap

Het idee

  • stadsbreed afgestemd burgerschapsonderwijs met een ‘basispakket’ waar alle scholen toegang tot hebben,
  • een samenhangende leerlijn van groep 7/8 primair onderwijs t/m klas 4 voortgezet onderwijs, zodat het burgerschapsonderwijs,
  • effect heeft door er langere tijd aandacht aan te besteden,
  • vergroten deelname democratische activiteiten door jongeren, met als doel hun ideeën in de stad een structurele plaats te geven (bijvoorbeeld jongerendebat, jongerenraad, jongerenmanifest, kinderburgemeester, etc.),
  • betrokkenheid en bewustwording met de stad en lokale politiek vergroten,
  • aan het einde van de leerlijnen weten jongeren hun weg te vinden in het stadhuis, zijn ze politiek betrokken, of misschien zelfs actief, weten ze waarom we belastingen betalen, wat vandalisme kost en hoe we met elkaar willen samenleven.

En ze zijn er aan toe om te stemmen.

Burgerschap infographic

Dit is het Burgerschapsprogramma:

Almeerse scholieren komen in groep 7 van het basisonderwijs voor het eerst in contact met politiek, bestuur en burgerschap. Gedurende zes jaar zijn er daarna nieuwe contactmomenten met een steeds intensiever programma én een steeds sterkere rol voor de jonge burger. In het zesde en laatste jaar, klas 4 van het voortgezet onderwijs of MBO, nemen de jongeren hun rol in het maken van

  • een jaarlijks jongerenmanifest,
  • een jaarlijks jongerendebat,
  • en jaarlijks verversende jaarjongerenraad.

Op initiatief van de Raad van Almere, in samenwerking met de scholen in de stad, het college College = college van B&W van B&W en de plaatselijke hogeschool ontwikkelen we het programma Burgerschap voor jonge Almeerders in gezamenlijkheid en gelijkwaardigheid.

In- en aanleiding

Sinds enige jaren kent de Raad van Almere een scholenprogramma. (kijk onder /scholenprogramma) Met wisselende mate van belangstelling maken scholen gebruik hiervan en de (gezamenlijke) activiteiten zijn altijd heel succesvol. Zowel raad als onderwijs geven aan behoefte te hebben aan meer contacten en een meer passend aanbod.

In 2019 is daarom vanuit de griffie met enkele professionals het idee ontwikkeld om een burgerschapsprogramma te ontwikkelen, dat afgestemd is op de kerndoelen van het ministerie en een invulling geeft aan de vereisten op het gebied van burgerschapsontwikkeling. De idee is dat zo’n programma in de eerste plaats moet passen in het bestaande onderwijsaanbod van de scholen. En dus niet ‘van boven’ moet worden opgelegd.

Het ontwikkelprogramma voor dit burgerschapsprogramma behelst het bijeen brengen van scholen, gemeenteraad, college en hogeschool (Pabo) om een gezamenlijk gedragen, doorlopende leerlijn van zes jaar te ontwikkelen. Namelijk vanaf groep 7 in het basisonderwijs tot klas 4 in het vervolgonderwijs.

Burgerschap voor jonge Almeerders biedt:
  • Kansen voor iedereen   
    Een voor de stad (bijna) universele doorlopende leerlijn. Gelijke kansen vooor alle Almeerse (schoolgaande) jongeren om zich tot geïnformeerde en/of actieve inwoners te ontwikkelen.
  • Kennis = betrokkenheid   
    Een hoger maatschappelijk bewustzijn en actieve betrokkenheid van de doelgroepen dankzij jaarlijkse contacten met politiek en bestuur, en actualisatie van wat er in de stad speelt.
  • Jongeren doen mee   
    Jongeren hebben een toegekende en betekenisvolle plek in de processen van de gemeente en gemeenteraad. Zij weten dat, en gemeente en raad weten dat. De jongeren nemen hun plaats in.
  • Nieuwe talenten   
    Tegelijk met een groei van het aantal bewuste stemmers, ontstaat ook een instroom van jonge en talentvolle nieuwe politici.
  • Stadsbrede leerlijnen  
    Gezamenlijke en efficiënte ontwikkeling van leerlijnen en lesmaterialen, verbinding met gemeenteraad en gemeente, centraal coördinatiepunt.

Hoe dan?

Ontwikkelplan
  • een kerngroep van onderwijs en raad betrekt een grotere groep onderwijsprofessionals en maakt een concept-ontwikkelplan.
  • het concept-ontwikkelplan gaat naar de raad (presidium) voor besluitvorming.
  • het ontwikkelplan wordt nader uitgewerkt in een eerste programma.

De eerste besprekingen zijn geweest. Raad en onderwijs ontmoetten elkaar begin 2020 tijdens een vruchtbare kick-off bijeenkomst. Toen kwam corona. En daarom, in plaats van in fysieke werkbijeenkomsten, organiseerden wij video-werkbijeenkomsten om met de partners het concept-ontwikkelplan te maken. Het presidium van de raad keurde de plannen goed. Vanaf het najaar wilden wij bouwen aan het werkelijke Burgerschapsprogramma, maar in overleg stelden we de ontwikkeling uit.

Praktisch

We willen een stadsalliantie van scholen, college en raad sluiten. Gezamenlijk ontwikkelen we de leerlijnen. De gemeente en de raad krijgen een faciliterende en ook praktisch bijdragende rol. We zoeken naar wegen om gemeentelijke taken praktisch kenbaar te maken. Bereikbaar en voelbaar. En hoe het politieke bedrijf aan den lijve kan worden ondervonden. We faciliteren (of stimuleren) contact tussen raadsleden (politieke partijen en fracties) en jongeren.

Tijdpad en rollen

De ontwikkeling van het Burgerschapsprogramma begon in 2019, maar stokte in 2020. Bij de gemeente, de griffie en in het onderwijs is er sindsdien personeelstekort. Onze droom moet daarom nog even een droom blijven.

  • gemeente Almere: inbreng rol lokale overheid
  • Raad van Almere: inbreng rol lokale politieke, democratie
  • Scholen voor PO, VO en HO: inbreng curricula en leerwensen
  • Hogeschool Windesheim: actualisatie lokale lesstof, korte onderwijs stageopdrachten
  • Andere raden en gemeentes in Nederland betrekken voor inbreng en gezamenlijke ontwikkeling (maar wel elk lokaal)

En u?

Bent u werkzaam in het onderwijs, heeft u kinderen op school of bent u een inwoner die als vrijwilliger een bijdrage wil leveren aan burgerschapsvorming van jonge Almeerders? Vindt u het leuk om te doen of van belang uw bijdrage te leveren? Allebei is goed.

Maak uw ideeën kenbaar door het sturen van een email aan raadsgriffie@almere.nl t.a.v. Bart Buijs.

Pagina delen: